Leczenie skojarzone astmy wziewnymi glikokortykosteroidami
i β2-agonistami
Iwona Grzelewska-Rzymowska
Affiliacja i adres do korespondencji
Klinika Gruźlicy, Chorób i Nowotworów Płuc I Katedry Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Iwona Grzelewska-Rzymowska
WZ ZOZ Centrum Leczenia Chorób Płuc i Rehabilitacji w Łodzi. Dyrektor: inż. Janusz Kazimierczak
Correspondence to: Klinika Gruźlicy, Chorób i Nowotworów Płuc Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, ul. Okólna 181,
91-520 Łódź, tel./faks: 042 617 72 95, e-mail: klinika.tbc.um@wp.pl
Source of financing: Department own sources
Pediatr Med rodz Vol 5 Numer 3, p. 178-185
Streszczenie
Dokonany w tym artykule przegląd badań ocenia dowody dotyczące leczenia astmy kombinacją wziewnych
glikokortykosteroidów (wGKS) i długo działających β2-agonistów (LAβA). Za leki pierwszego wyboru w astmie
uznaje się wGKS. Integralną częścią leczenia astmy są β2-agoniści, najsilniejsze leki rozszerzające oskrzela.
Obecnie dostępne są dwa leki z grupy długo działających β2-agonistów – formoterol i salmeterol. W kilku
badaniach klinicznych udowodniono, że kombinacja wGKS i LAβA stanowi skuteczną i bezpieczną opcję
w leczeniu astmy. Raporty GINA zalecają dodanie LAβA do małych i średnich dawek wGKS, co pozwala na
uzyskanie kontroli astmy. Także z badań klinicznych uzyskaliśmy wiedzę, że kombinacja wGKS i LAβA daje
większe korzyści w kontroli objawów astmy niż dwukrotnie większa dawka wGKS. Astma jest przewlekłą
chorobą zapalną z rozwojem nadreaktywności oskrzeli. Przebieg kliniczny astmy jest zazwyczaj inny u różnych
chorych, a nawet u tej samej osoby. W praktyce klinicznej choremu zaleca się podawanie stałych dawek wGKS,
odpowiednich do stopnia ciężkości astmy, lub kombinacji wGKS i LAβA dwa razy dziennie i dodatkowo
krótko działającego β2-agonisty „według potrzeby” (lub „na żądanie”) dla złagodzenia objawów astmy. Ostatnio
wprowadzono nowy model stosowania kombinacji wGKS i LAβA (budezonid/formoterol) – tzw. SMART
(Single Maintenance and Reliever Therapy). Jest to połączenie leków według koncepcji SMART stosowane
zarówno w leczeniu przewlekłym dwa razy dziennie, jak i „według potrzeby” dla złagodzenia objawów bez
dodatkowego stosowania leków tylko przynoszących ulgę. Badania kliniczne wykazały, że metoda SMART
zmniejsza ryzyko ostrych zaostrzeń i jest dobrze tolerowana. Metoda ta ma korzystne działanie u pacjentów,
u których utrzymują się objawy astmy pomimo leczenia kombinacją leków stosowanych tylko w leczeniu
przewlekłym.
Słowa kluczowe
astma, wziewne glikokortykosteroidy, długo działający β2-agoniści, leczenie kombinowane, leczenie przewlekłe i „na żądanie”